Παλιά Ξάνθη, πόλη σκαρφαλωμένη στους πρόποδες του ορεινού όγκου που καθορίζει τα σύνορα ορεινής και πεδινής Ξάνθης. Εκεί όπου χύνονται τα νερά του Κόσινθου στον κάμπο μετά από ταξίδι πολλών χιλιομέτρων μέσα από τα βουνά της Ροδόπης, βρίσκεται πλαισιωμένη από τρία μοναστήρια της Παναγίας Καλαμούς, της Παναγίας Αρχαγγελιώτισσας, των Ταξιαρχών αλλά και από τα συντρίμμια της Βυζαντινής πόλης Ξάνθεια.
Η Παλιά Πόλη της Ξάνθης άρχισε να ξαναχτίζεται το 1830 μετά από δύο σεισμούς τον Μάρτιο και Απρίλιο του 1829. Παρά τη μεγάλη καταστροφή η πόλη ξαναχτίστηκε και βρήκε σύντομα το ρυθμό της. Ήκμασε στα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 20ου, περίοδος κατά την οποία γνώρισε ακμή το καπνεμπόριο με το οποίο ασχολούνταν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της. Πόλη οργανωμένη σε γειτονιές (μαχαλάδες), όπως συνηθιζόταν κατά παράδοση στις πόλεις της τουρκοκρατίας. Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι,Εβραίοι,Πομάκοι, κατοικούσαν όλοι στις συνοικίες τους οι οποίες συνήθως ήταν οργανωμένες γύρω από κάποιο αντίστοιχο θρησκευτικό κέντρο (εκκλησία, τζαμί, συναγωγή). Λόγω αυτού του πολυ-θρησκευτικού πολυ-εθνικού μίγματος και το πάντρεμα ανατολικού και δυτικού πολιτισμού η παλιά πόλη παρουσιάζει μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.

Περπατώντας μέσα στα στενά σοκάκια της, συναντάς ποικίλες μορφές. Κάθε σπίτι με τη δική του ταυτότητα, τα δικά του χαρακτηριστικά. Χαρακτηριστικά πολυμορφικών κατοικιών τα οποία κληρονομούσαν από τους πατεράδες τους, τους λαϊκούς μαστόρους, οι οποίοι εξέλισσαν την πλέον ωριμασμένη τεχνική τους σε τέχνη.

Κάθε σπίτι είναι αισθητικά μοναδικό μα συνάμα αρμονικά δεμένο με το περιβάλλον του αφού όλα χτίζονταν βάση των ιδιοτήτων τον ντόπιων υλικών και με τις ξεχασμένες αξίες της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Φτιαγμένα από το ξύλο και την πέτρα των γύρω βουνών και με γνώμονα τη λειτουργικότητα, τίποτα δεν σχεδιάζονταν για να εντυπωσιάσει. Η κατασκευαστική τεχνική του κάθε μάστορα η διαθεσιμότητα τον ντόπιων υλικών και άλλοι παράγοντες όπως η στενότητα του χώρου, διάφορες θρησκευτικές αντιλήψεις κλπ έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη μορφή του κάθε κτίσματος. Κατασκευασμένα για εποχές που ο άνθρωπος ήταν περισσότερο εξαρτημένος από το φως του ήλιου σε αντίθεση με τη σημερινή ενεργειακή σπάταλη και υπερκαταναλωτική εποχή, που είναι εξαρτημένος από τον ηλεκτρισμό και το πετρέλαιο.

Σελίδα 1 από 4